Czy pianka poliuretanowa uszczelnia?

Łukasz Augustyniak / 14 maja 2021

Pianka poliuretanowa jest dobrym izolatorem termicznym i akustycznym.

Jednak użycie jej w pojedynkę w złączu okiennym, nie spowoduje, że dopełnimy obecnych wymagań formalno-prawnych, wynikających bezpośrednio z obowiązującego Rozporządzenia: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002285/O/D20172285.pdf

I tak:

1. Szczelność na powietrze ( pkt. 2.3.1 zał. nr 2)
Nie narzucono wprawdzie wielkości szczelności ani ciśnień towarzyszących przeciekom powietrza, ale przepis ten stanowi wskazanie, aby na etapie projektowym i wykonawczym, wymienione wartości były najkorzystniejsze jakie można osiągnąć. Szczelność powietrzną można uzyskać zgodnie z normą EN 12114 (metoda badawcza EN 1026), jeśli wartość współczynnika infiltracji „a” jest niższa od 0,1 m3 / [mh (daPa) 2/3]. Warunek nie zostanie spełniony przy wypełnieniu złącza jedynie pianką tj. bez dodatkowej izolacji złącza membraną od wewnątrz, która pełni dodatkowo rolę bariery paroszczelnej (szczelność dyfuzyjna ujęta jest w wytycznych RAL i choć aktualnie jest poza krajowymi wymaganiami wynikającymi z Rozporządzenia, uwzględniamy ją przy montażu – wpływa na utrzymanie parametrów okna w czasie, patrząc na okno i jego zespolenie z bryłą budynku jako jedną całość, z perspektywy fizyki budowli).

2. Szczelność na wodę ( § 318 )

Precyzyjniej mówiąc chodzi tu o tzw. szczelność na zacinający deszcz czyli zacinanie wody na elewację pod ciśnieniem wiatru. Złącze okienne uznawane jest za szczelne, gdy membrana zewnętrzna ochroni termoizolator (piankę poliuretanową) przed wodą, zacinaną z prędkością wiatru o sile co najmniej 600Pa (112 km/h), zgodnie z metodą badawczą EN 1027. Dolne złącze zaś, powinno być zaizolowane przed wodą stojącą odpowiednimi foliami stricte do hydroizolacji - EPDM lub bitumicznymi. Warunek ten jest również niespełniony przy wypełnieniu złącza pianką, bez dodatkowej ochrony foliami - woda może przenikać przez złącze do wnętrza budynku.

3. Przenikalność cieplna i punkt rosy § 321. Ust. 1 i pkt. 2.2.1 i 2.2.2 zał. nr 2

Przenikalność cieplna, punkt rosy i granica pleśni, stoją w bezpośredniej relacji ze szczelnością na powietrze, wodę i dyfuzję pary wodnej. Na wewnętrznej powierzchni nieprzezroczystej przegrody zewnętrznej nie może występować kondensacja pary wodnej umożliwiająca rozwój grzybów pleśniowych (współczynnik temperaturowy fRsi ≥ 0,72). Pianka poliuretanowa jest materiałem higroskopijnym – absorbuje wodę i wilgoć pochodzącą z powietrza, a każdy materiał, który ją pochłania i utrzymuje, będzie odznaczał się lepszą przewodnością cieplną (mostki cieplne), a zatem gorszymi parametrami izolacji termicznej i akustycznej. Nie jest również odporna na promieniowanie UV – degraduje pod jego wpływem, tym bardziej powinna być zabezpieczona w złączu, szczególnie od południowej strony nowobudowanego domu, przed położeniem elewacji. Temperatura punku rosy jak i granica pleśni, powinny w efekcie działań montażowych okna, znaleźć się poza wnęką (powierzchnią wewnętrzną przegrody) jak na przykładowym rys. poniżej. Odpowiednia izolacja na powietrze i parę wodną od wewnątrz jest wymagana dla spełnienia warunku w czasie użytkowania (żywotności) wbudowanego okna.


Podsumowanie: Wypełnienie złącza pianką poliuretanową nie można nazwać montażem, który co do zasady, winien być prawidłowy. Powinniśmy oddzielić usługę mechanicznego mocowania okna z zaizolowaniem złączy warstwą termoizolacji metodą „na piankę” od montażu okna, który prowadzi do wypełnienia przepisów formalno-prawnych (Rozporządzenie) oraz wymagań obiektowych, które mają prawo dodatkowo wystąpić – ważność obu należy czytać równolegle. Tym samym praktyka wypełniania złącza wyłącznie termoizolatorem - pianką, w świetle obowiązujących przepisów, obarczona jest konsekwencjami w postaci zakwestionowania takiego działania przez inwestora i możliwości wstąpienia na drogę sądową jeśli zostało wykazane, że usterka budowlana jest efektem tychże działań. Pianka poliuretanowa izoluje złącze cieplne i akustycznie w ograniczonym zakresie, ale nie zapewnia żadnej z wyżej wymienionych szczelności – powietrznej, dyfuzyjnej czy na wodę. Złączenie okienne wypełnione wyłącznie pianką nie jest zatem szczelne. Szczelność jest kluczowa, aby osiągnąć pożądaną efektywność energetyczną budynków, by ciepło w pomieszczeniu powinno utrzymywane z możliwie małą koniecznością dogrzewania, z zachowaniem komfortu dla domowników.  

Wytyczne stosowania profesjonalnych pianek poliuretanowych:
www.illbruck.com/Sites/Global/user_upload/Wytyczne_stosowania_profesjonalnych_pianek_poliuretanowych_illbruck_2020_A0.pdf

Szczelność połączeń okiennych w kontekście nowych WT2021:
https://www.illbruck.com/pl_PL/tp654-illmod-trio-1050/